مطلع شدیم که یکی از بهترین و خوش اخلاق ترین فیلمبرداران سینمای ایران در بستر بیماری قرار دارد. ( حسین ملکی )
خواستیم به این بهانه نگاه کوتاهی داشته باشیم بر پنجاه سال حضور حرفه ای او در سینمای ایران . کسانی که بیشتر پشت صحنه و دوربین قرار دارند و مردم آنها را نمی بینند و فقط از بازیگران مصاحبه ، خبر ، تعریف و تمجید ، عکس و امضاء میبینند . معروفییت و محبوبیتی که بدون حضور چهره های حرفه ای ، همچون حسین ملکی به عنوان مدیر فیلمبرداری و سایر عزیزان زحمتکش پشت صحنه دست یافتنی نیست.
از اهالی سینما اگر بپرسید مهمترین ویژگی او چیست؟ مطمئنا بیشتر دوستان و همکاران از حسن خلق و رفتار و کردار صمیمی اش با عوامل گروه فیلمبرداری میگویند . افتخار آشنایی من با این پیشکسوت دوست داشتنی بر میگردد به فیلم گروهبان ساخته استاد مسعود کیمیایی که در شهرهای نوشهر ، چالوس و متل قو ( سلمانشهر ) فیلمبرداری میشد. با اینکه من جوان کم سن وسالی بودم و هیچ آشنایی با عوامل سینما از نزدیک نداشتم اما برخورد خوب ، افتادگی و مرام و معرفتش ،به من و سایر دوستان دلگرمی و اعتماد به نفس میداد برای یادگیری عاشقانه سینما .
شاهد احمدلو کارگردان سینما و سریال خانه اجاره ای که هرشب شاهد پخش آن از شبکه سوم سیما هستید ،در آن فیلم کودک ده ساله ای بود که نقش فرزند احمد نجفی گروهبان از اسارت برگشته را بازی میکرد . دومین حضور شاهد مقابل دوربین۳۵ ، پس از سکانس کوتاه اما بیاد ماندنی فیلم سرب ، که او و چند نوجوان جلوی سینما ایستاده اند و شاهد قصه فیلمی را که تماشا کرده برایشان بازگو میکند . و پس از آن دندان مار و گروهبان.
قطعا حمایت همه عوامل حرفه ای خصوصا ، استاد کیمیایی ، محمود کلاری ، محمدرضا شرف الدین ، گلچهره سجادیه و حسین ملکی در طول ساخته شدن فیلم گروهبان از (شاهد احمدلو ) نوجوان ، که کنجکاوانه راجع به دوربین، فیلم ،لنز و سینما میپرسید و تشنه یادگیری بود ، عاشقی تمام عیار برای هنر هفتم ساخت.
حسین ملکی با حوصله و مهربانی تمام پاسخگوی سوالات ریز و درشت شاهد بود و مثل سایرین او را تشویق و ترغیب به یادگیری میکرد . .هرچند نباید از زحمات پدر شاهد (محمد ولی احمدلو ) که مدیر تدارکات در فیلمهای سینمایی بود براحتی گذشت. او همیشه دوست داشت شاهد را در بالاترین سطوح سینما ببیند که خوشبختانه این اتفاق افتاد و او خیلی زود به کارگردانی سینما رسید و چهار فیلم سینمایی و چند سریال در کارنامه اش به چشم میخورد . سریال طنز خانه ی اجاره ای تازه ترین کار اوست که هرشب از شبکه سوم سیما در حال پخش است .
و اما به پیشکسوت عکاسی و فیلمبرداری سینما بازمی گردیم .
حسین ملکی سینما را با عکاسی آغاز کرد و بسیاری از فیلمهای مطرح ،چه قبل از انقلاب و چه بعد از انقلاب با عکسهای زیبای او به مردم معرفی میشدند . عکسهایی که در پوستر و پلاکارد یک فیلم ضامن موفقیت و یا عدم استقبال مردم بود و سهم بسزایی در گیشه و فروش فیلم ایفا میکرد .
بیش از ۳۸ فیلم حاصل تلاش او در عرصه عکاسی سینماست که از آن جمله میتوان به فیلمهای کشتی آنجلیکاُ ، آوار ، شيرسنگي ، در مسير تندباد ، گراند سينما ،تيغ و ابريشم ، سناتور و... او براي پنج فيلمي کن نام بردم کانديد شده بود و در نهايت سيمرغ بلورين بهترين عکاسي را براي فيلم سينمايي ريحانه از آن خود کرد.
او همزمان با عکاسی در بعضی از فیلمها به عنوان بازیگر ، ظاهر میشد و جلوی دوربین همکارانش قرار میگرفت که ماحصل آن بازي در بيش از چهل فيلم سينمايي است .تعدادي از فيلمهاي او عبارتند از :
به چند نمونه از فیلمهایی که بعد از انقلاب در آنها بازی داشته اشاره ای میکنیم. در فیلم (سناتور ) ۱۳۶۴ نقش گروهبان ژاندارمری در رژیم پهلوی را بازی میکرد که نیروی استوار حقگو ( فرامرز قریبیان ) بود . در فیلم (تاراج ) ساخته زنده یاد ( ایرج قادری ) هم مباشر زینال بندری ( جمشید هاشم پور ) بود . او پس از انقلاب در پانزده فیلم سینمایی به عنوان بازیگر حضور داشت که مهمترین آن فیلم سینمایی ( ترن ) ساخته کارگردان فقید سینمای ایران ، زنده یاد ( امیر قویدل ) بود . فیلمی روان و خوش ساخت از تلاش مردان مبارز در راه آهن کشور که برای تامین سوخت مردم شمال در زمستان ۱۳۵۷ تا پای جان ایستادگی میکنند و به شهادت میرسند . این فیلم به یاد ماندنی بارها و بارها در ایام الله دهه فجر از شبکه های سیما پخش شد .در آن فیلم حسین ملکی در کنار فرامرز قریبیان و زنده یاد خسرو شکیبایی بازی شیرین و جذابی را از خود به جا ی گذاشت . همینطور دوبله بسیار حرفه ای و ارزشمند مرحوم ( عزت الله مقبلی) که به جای حسین ملکی حرف میزد ، به بیشتر دیده شدن این نقش و (فیلم ترن) نزد منتقدین و تماشاچیان جشنواره هفتم فیلم فجر کمک بسیاری کرد.
حسین ملکی به دعوت ( علیرضا داوودنژاد ) برای فیلم شاخص و با احساس ( نیاز ) برای نخستین بار پشت دوربین 35 به عنوان مدیر فیلمبرداری سینما رفت ، و از آن روز تا به حال بسیاری از آثار ساخته شده نام او را در تیتراژ خود جای داده اند.
حسین ملکی چندی پیش بر اثر تصادف با خودرو از ناحیه پا بطور جدی آسیب دید و در حال حاظر چند هفته ایست که در منزل بستری شده و دوره نقاهت را پشت سر میگذارد . آقای سید احمد میر اعلایی مدیر عامل بنیاد سینمایی فارابی هفته گذشته به منزل آقای ملکی رفت و از وی عیادت کرد . این چندمین باریست که جناب میر اعلایی جدای از مسولییت و وظیفه ،به محض اطلاع از احوالات سینماگران به سراغشان رفته و تا حد توان گره از مشکلاتشان باز میکند که بسی جای تقدیر و تشکر دارد .
ما هم برای این فیلمبردار و پیشکسوت سینما و همه بزرگان و هنرمندان واقعی مانند آقای ملکی آرزوی سلامتی و تندرستی داریم .
( سعید روحی ، کات دوباره سینما )
مجری خبر ( من و تو ) در فیلم مسعود كیمیایی
